Si Yuko at Mamasang (The Fall of Bataan) part 2

Ang Bunga ng Himala

Dagling nagtungo nga sa kanilang probinsiya si Yuko at ang kanyang mama kasama ang mga tito at tita niya. Ngunit hindi na nila inabutan pa ang kanyang lola sa kanilang family house. Dinala na daw sa hospital at nag-aagaw buhay. Kaya pinutahan nila kaagad sa hospital si lola Belen baka sakaling abutan pa nila ito ng buhay.

Ngunit laking gulat nila nang makarating sila sa hospital. Kakaiba ang tagpong nasaksihan nila. Kung may totoong himala, ito na iyon. Mantakin mo si lola Belen ay nakaupo sa gilid ng kanyang kama at nakikipagkuwentohan sa mga bantay niya? Hindi nga rin daw makapaniwala ang mga doktor na tumingin sa kanya.

Ayon sa kuwento ni lola nagpakita daw sa panaginip ang kanyang kakambal na si Vicenta na hinalay at pinatay ng mga sundalong Hapon noong World War 2. Kaya pala ganon na lang ang kanyang galit sa mga Hapon. Mahal na mahal niya kasi ang kanyang kakambal at lagi silang magkasama maliban lang sa araw na iyon ng inutosan siyang pumunta ng bayan para bumili ng suka at bawang para ipanggamot naman kay lola Belen na noon ay nakaratay sa sakit na trangkaso. At iyon na ang huli nilang pagkikita. Ginimbal na lang sila ng masamang balita.

Ayon daw sa panaginip ni lola Belen may ipinagbilin daw ang kanyang kakambal sa kanya pagkatapos siyang gamotin nito. Sabi daw sa kanya, “kailangang mabuhay ka at nang makapag-usap kayo ng iyong apo na si Yuko. Patawarin mo na si Insang at tanggapin muli bilang isang anak. Hindi na natin maibabalik pa ang nakaraan, kagaya ng pagbagksak ng Bataan sa kamay ng mga kaaway. Ang lahat ay bahagi na lang ng kasaysayan. Kayong mga buhay ay kailangang ituloy ang buhay.” Pagkasabi daw nito ay biglang nawala si Vicenta at nagising na ring walang sakit at malakas na ang dating naghihingalong si lola Belen.

“Ikaw si Y-Yuko,” ang tanging nasabi lang ng kanyang lola nang masilayan niya ito sa unang pagkakataon. “Ako po lola,” ang tugon naman ng apong mabait na si Yuko at yumakap na ng mahigpit sa kanyang lola. Ano pa, e di nagkaiyakan na. Magmula kay lola Belen, mga magkakapatid na Insang, at si Yuko.

Pati iyong sikyu nga ng hospital na napadpad naman sa ward dahil sa nadinig niyan iyakan ay napaiyak na rin. Aksidente siyang naturokan ng nars ng inyeksiyon sa braso (tanging distilled water lang ang laman) sa sobrang kaka-usyoso. Nagkagulo na ang buong Ward.

Yumakap din si Insang sa ina at humingi ng tawad.

“Nay patawad po, naging suwail akong anak sa iyo. Hindi ako dapat nagmatigas at tiniis kayo ng mahabang panahon.” Lumuhod na umiiyak si Insang.

“Ako din naman ay may pagkukulang sa iyo  Insang pala. Masyado akong naging emosyonal at irasyonal sa iyo. Galit ang pinairal ko sa aking puso, hindi pang-unawa. Ngunit nakaraan na iyon, kailangan nating magbagong-buhay at umusad Mamasang.”

“Nay naman,” mabilis na salo ni Insang sa narining na salitang Mamasang.

“Noon iyon, pero iba na ngayon. Nagbibiro lang ako baka akala mo. Ngayon pa at nakita ko na ang aking apong maganda na is Japayuki.”

“Yuko lola, Yuko ang pangalan ko hindi Japayuki,” ang sagot naman nitong natatawa nang si Yuko.

“Ay, oo nga pala Yuko. Kamukhang kamukha kita noong bago pa lang ako nireregla at madalas na binubosoan ng mga binatilyo tuwing akoy umaakyat ng punong sinegwelas at mamitas ng bunga.”

Tawanan ang lahat. Mapagbiro din pala itong si lola Belen.

Paglabas ni lola Belen sa hospital ay isang malaking salo-salo naman ang ihinanda bilang pasasalamat sa kanyang paggaling at sa pagbabalik ni Insang. Petsa a-nuwebe (9) noon nang Abril nang idaos ito na dinaluhan naman ng mga bigating tao sa kanilang bayan.

Sa isang programa ay nahilingang kumanta si Yuko. At kumanta siya ng isang masayang awiting Hapon. Halos napasayaw naman ang mga teen-agers nang madinig ang maganda niyang boses. At pagkatapos niyang kumanta, nagbigay naman ng maiksing mensahe si Yuko.

“Bumagsak ang Bataan sa kamay ng mga sundalong Hapon upang muling bawiin ng mga magigiting na Pilipino sampo na ang kanilang mga kaalyadong Amerikano. Ang digmaan ay isang masaklap na kapalaran at ayaw nating lahat. Ipinanganak po ako sa Japan at isang Japanese by nationality, ngunit sa aking puso mas nadarama ko na ako’y isang Pilipino.”

“Maganda po ang ating bayang minamahal, masisipag at matatalino ang mga Pilipino. Bagama’t may mga problema tayong pulitikal at kahirapan sa ngayon, ang lahing Pilipino ay hindi basta-basta nagpapadaig sa ano mang hamon ng buhay.” 

“Nilalait man nila ang mga Pilipino, kagaya ng iba diyan na walang pakundangang pintasan ang kanilang bansa, tayo pa rin ang pinagpalang lahi. We are the pearl of the Orient Sea; isang maharlikang lahi na dapat ipagmalaki. Mabuhay ang Pilipinas!”

Sinundan ng isang masikabong palakpakan ang maiksi ngunit makabulohang mensahe ni Yuko.

(Abangan ang huling yugto, “Ang Pagbabalik ni Yuko sa Japan.”)